Một cách ví von, ông Thái Quốc Minh, Chủ tịch HĐQT kiêm Tổng giám đốc Công ty TNHH Đầu tư tư nhân Vina-VP Capital, gọi việc hai doanh nghiệp sáp nhập là giải pháp “lấy vợ không mất tiền, lại còn được quà hồi môn”. Mặc dù vậy, theo ông Minh, trước khi đồng ý, cần phải “khám sức khỏe”, có “hợp đồng hôn nhân” và phải định giá nhau một cách công bằng.
Thậm chí, việc lựa chọn không chỉ nhìn riêng vào doanh nghiệp mà còn cần đánh giá xu hướng thị trường, tầm nhìn tương lai để chọn phương án tốt nhất. “Không ai gạt anh chỉ đưa ra một phương án để đàm phán, có thể là 4-5 phương án. Hoặc mua đoạn, hoặc mua một phần, hoặc sáp nhập. Chọn phương án tốt nhất trong quá trình đàm phán”, ông Thái Quốc Minh đã gợi ý như vậy cho ông Đỗ Thế Hiển, Giám đốc Công ty cổ phần Tư vấn và Giáo dục Vietburning, người đang phải giải quyết việc M&A với một doanh nghiệp khác.
Chương trình CEO – Chìa khóa thành công kỳ này có sự tham gia của hai chuyên gia Trần Quốc Việt và Thái Quốc Minh.
Tình huống mà ông Hiển đang đối mặt là một doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực sản xuất và phân phối nông sản. Nhận thấy hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp có nhiều thuận lợi, có cơ hội phát triển, và chuẩn bị mở rộng kinh doanh trong khu vực kinh tế chung ASEAN, nên HĐQT đã quyết định xây dựng một chuỗi cửa hàng bán lẻ của riêng mình.
Sau quá trình nghiên cứu, doanh nghiệp nhận thấy có cơ hội mua lại một chuỗi cửa hàng bán lẻ đã hoạt động sẵn của một doanh nghiệp đối tác lớn phân phối sản phẩm (cùng ngành hàng của các nhà sản xuất khác). Nếu mua lại chuỗi cửa hàng này, doanh nghiệp sẽ nhanh chóng thực hiện kế hoạch với một hệ thống đã có sẵn, không cần mất nhiều công sức để xây dựng từ đầu. Tuy nhiên, để thực hiện việc mua lại, doanh nghiệp cần đầu tư một số tiền lớn, cùng với đó là những khó khăn về chế độ nhân sự khi sáp nhập. Do đó, HĐQT của doanh nghiệp xuất hiện hai luồng ý kiến trái ngược nhau.
Cổ đông cho rằng, tìm một đối tác phù hợp và đáp ứng đủ tiêu chí của công ty không đơn giản, do đó, đầu tư để mua lại hai bên là lựa chọn tốt nhất. Chỉ khi đó, hai bên mới trở thành một khối đồng nhất, “cùng chịu khó, cùng hưởng phúc”.
Trong khi đó, CEO lại cho rằng, không nên mua lại họ ngay lập tức, mà nên hợp tác thông qua liên doanh để tiếp tục tìm kiếm cơ hội tốt hơn. Mỗi bên đều có lý lẽ của mình và cuộc tranh luận vẫn chưa có kết luận.
Đây cũng là chủ đề của chương trình CEO – Chìa khóa thành công kỳ này: “M&A – Lựa chọn giải pháp tối ưu”, với sự tham gia của CEO Đỗ Thế Hiển và hai chuyên gia Trần Quốc Việt, Thái Quốc Minh.
Chia sẻ trên trang Facebook của chương trình, anh Hoàng Anh Dũng đưa ra 10 bước cần thiết để thực hiện các phương án M&A. “Tôi ủng hộ quan điểm liên doanh, nhưng với tỷ lệ góp vốn trên 50%. Ở mức trên 50%, ta sẽ có quyền thương lượng cao hơn, cả hiện tại và tương lai, mà không rủi ro quá lớn như mua lại toàn bộ.” Trong khi đó, nhiều quan điểm đồng ý với việc sáp nhập, vì sáp nhập sẽ giúp kiểm soát kênh phân phối.
Các ý kiến trái chiều này, kèm theo những lời khuyên từ các chuyên gia trong chương trình, có thể giúp các doanh nghiệp tìm ra hướng giải quyết tối ưu cho tình huống tương tự.