Với sự phát triển của cuộc cách mạng công nghiệp 4.0, nhiều công ty phần mềm đã được thành lập và phát triển. Trong đó, tài liệu SRS đóng vai trò quan trọng trong quá trình phát triển phần mềm. Tài liệu SRS chứa các yêu cầu về sản phẩm mà những nhà phát triển phần mềm cần thực hiện.
Tài liệu SRS là gì? Đó là tài liệu đặc tả yêu cầu phần mềm. Nó mô tả chi tiết cả chức năng và phi chức năng của hệ thống. Tài liệu này giúp xác định chức năng của hệ thống và cung cấp thông tin cho bên thứ ba có liên quan. Các yêu cầu về chức năng mô tả chức năng của hệ thống và các thành phần của nó. Các yêu cầu phi chức năng mô tả hoạt động của hệ thống và các thành phần của nó.
Thành phần của tài liệu SRS
Tài liệu SRS bao gồm các phần sau:
Phần giới thiệu: Mô tả mục đích và ý nghĩa của tài liệu, giúp người đọc hiểu được tầm quan trọng của nó.
Tổng quan về ứng dụng: Mô tả tổng quan về hệ thống, bao gồm quyền hạn sử dụng, tính năng, mục đích của hệ thống.
Khán giả đích và gợi ý đọc: Mô tả mục đích sử dụng và những người dùng có liên quan đến tài liệu SRS.
Tóm tắt từ viết tắt: Danh sách các từ viết tắt và ý nghĩa của chúng giúp người đọc hiểu rõ hơn.
Tài liệu tham khảo: Mô tả các tài liệu liên quan và mục đích sử dụng chúng.
Yêu cầu mức độ tổng thể: Bao gồm sơ đồ mối quan hệ giữa các đối tượng của hệ thống, sơ đồ luồng công việc, sơ đồ chuyển trạng thái và sơ đồ use case.
Yêu cầu bảo mật: Mô tả vai trò của người dùng và quyền hạn của họ trong hệ thống.
Đặc tả use case: Mô tả chi tiết các chức năng của hệ thống và kết quả của việc tương tác với người dùng.
Yêu cầu khác: Mô tả các yêu cầu bổ sung cho hệ thống.
Yêu cầu tích hợp: Hỗ trợ việc đính kèm tài liệu hoặc nội dung liên quan đến hệ thống.
Phụ lục: Cung cấp thông tin bổ sung như mã lỗi hệ thống hoặc mẫu email trên hệ thống.
Vai trò và cách viết tài liệu SRS
Tài liệu SRS quan trọng trong công việc phát triển phần mềm vì:
- Định nghĩa chính xác chức năng của hệ thống và giúp ngăn chặn sự hiểu lầm về yêu cầu của khách hàng.
- Giúp đảm bảo sự thống nhất và hiểu rõ về hệ thống giữa khách hàng và nhà phát triển.
- Giúp tối ưu quá trình phát triển, giảm thiểu sự phức tạp và tiết kiệm thời gian và nguồn lực.
- Đưa ra cơ sở cho việc kiểm thử và bảo trì hệ thống.
Để viết tài liệu SRS chính xác:
- Tài liệu phải chính xác và minh bạch để thể hiện đúng các yêu cầu kỹ thuật và chức năng của sản phẩm.
- Tài liệu phải rõ ràng để người đọc dễ hiểu và nắm bắt được thông tin.
- Tài liệu phải hoàn chỉnh theo yêu cầu của người mua.
- Các từ viết tắt và định nghĩa phải được sử dụng một cách nhất quán.
- Các yêu cầu phải được xếp hạng theo mức độ quan trọng để đảm bảo sự xác minh.
- Tài liệu phải được kiểm chứng và cung cấp nhiều phương pháp kiểm tra nội dung.
- Cung cấp khả năng sửa đổi để xem xét tác động đến các yêu cầu khác.
- Tài liệu phải có tính truy nguyên từ nguồn gốc của nó.
Phân biệt tài liệu SRS, BRD và FRS
Có 3 tài liệu dễ gây nhầm lẫn trong quá trình phát triển phần mềm là SRS, BRD và FRS:
- Tài liệu BRD (Business Requirement Document) ghi lại yêu cầu nghiệp vụ. Nó mô tả yêu cầu nghiệp vụ và các bên liên quan. BRD trả lời các câu hỏi về tại sao có yêu cầu và những thay đổi của hệ thống.
- Tài liệu FRS (Functional Requirement Specifications) mô tả các yêu cầu chức năng của hệ thống. Nó xác định cách hệ thống hoạt động để đáp ứng yêu cầu trong SRS và BRD.
Tầm quan trọng của tài liệu SRS
Một dự án phần mềm có thể không cần tài liệu SRS đối với những dự án nhỏ hoặc trong thời gian ngắn. Nhưng với những dự án lớn hơn, tài liệu SRS cần được sử dụng để:
- Xác định mục đích, mục tiêu và phạm vi dự án.
- Thống nhất giữa khách hàng và nhà phát triển phần mềm về yêu cầu sản phẩm.
- Tối ưu quá trình phát triển phần mềm.
- Đánh giá, cải tiến và bảo trì phần mềm.
- Ước tính chi phí và lập kế hoạch cho dự án.