“Viết Từ K.B.C” là một bài hát quân đội nổi tiếng của nhóm nhạc Lê Minh Bằng, được viết dưới bút danh Mạc Phong Linh – Hoàng Minh và trình bày lần đầu bởi ca sĩ Trang Mỹ Dung trước năm 1975.
Về chữ cái “K.B.C”, nhiều người đã hiểu nhầm rằng nó là viết tắt của “Kampuchia”, nhưng cũng có nhiều người biết rằng K.B.C thật sự đại diện cho “Khu Bưu Chính”. Vào thời kỳ 50-60 năm trước, khi các phương tiện truyền thông mới chỉ xuất hiện một cách sơ khai, thông tin liên lạc giữa các vùng xa nhau, đặc biệt là giữa tiền tuyến và hậu phương, chủ yếu thông qua việc gửi thư.
Trong nhạc vàng, có nhiều bài hát viết về những lá thư gửi từ tiền tuyến như Thư Về Em Gái Thành Đô, Thư Đô Thị, Lá Thư Tiền Tuyến, Nhịp Cầu Tri Âm, Sau Ngày Hành Quân, Cảm Ơn, Tình Thư Của Lính, Thư Cho Vợ Hiền, Thư Xuân Trên Rừng Cao, Thư Ngoài Biên Trấn, Sao Chưa Thấy Hồi Âm, Gửi Về Anh, Thư Gửi Người Miền Xa, Lời Tình Viết Vội v.v…
Mọi tâm tư và tình cảm của người lính đang chiến đấu và người thân tại quê nhà đều được trao đổi thông qua các thư gửi qua K.B.C. Vậy K.B.C – Khu Bưu Chính có ý nghĩa gì?
Trong phần tiêu đề của bài hát “Để Trả Lời Một Câu Hỏi”, nhạc sĩ Trúc Phương đã ghi:
“Cho tất cả bạn hữu của Dzũng Chinh vùng K.B.C 3054 – T.P 1966”.
Vào năm 1966, nhạc sĩ Dzũng Chinh đang đóng quân tại vùng Trà Vinh, với mã Khu Bưu Chính là 3054.
Trong bài hát “Lá Thư Đô Thị” của nhạc sĩ Tuấn Lê, được ca sĩ Chế Linh thể hiện trước năm 1975, có câu hát cuối cùng như sau:
“Chữ nghiêng giấy mỏng mực xanh gói bao chân tình, gửi qua Khu Bưu Chính bắc cầu về anh…”
K.B.C có ý nghĩa là “Khu Bưu Chính”. Đây là một đơn vị chuyên nhận và chuyển phát thư và điện tín dành riêng cho quân đội. Tương tự với chữ Quân Bưu, nghĩa là chỉ có trong quân đội của Việt Nam Cộng Hòa, trong khi các khu vực dân sự không có Khu Bưu Chính mà thường chú trọng vào việc ghi địa chỉ trên bao thư như hiện nay.
Tại sao K.B.C chỉ dành riêng cho quân đội? Có thể là do thường thì ở các vùng chiến thuật không có địa chỉ cụ thể, vì vậy có một Khu Bưu Chính để nhận thư, sau đó bưu tá sẽ lấy thư và chuyển đến từng quân nhân trong các đơn vị.
Mỗi đơn vị trong từng binh chủng sẽ có một số K.B.C khác nhau, và muốn chuyển phát thư đến đúng quân nhân, ta dựa vào số K.B.C của đơn vị và binh chủng đó.
Ví dụ, K.B.C có số nhỏ nhất là K.B.C.3001, thuộc về Tiểu Đoàn 51 Pháo Binh. Tuy nhiên, K.B.C không chỉ được cấp cho các đơn vị tác chiến, mà còn cấp cho tất cả các đơn vị liên quan đến quân đội, bao gồm các trường đào tạo và trung tâm huấn luyện. Ví dụ, K.B.C.4027 là của Trường Võ Bị Đà Lạt, K.B.C.4100 là của Trường Bộ Binh Thủ Đức…
Trong một số trường hợp, các đơn vị tác chiến đã đi hành quân sẽ thêm chữ HQ để phân biệt. Ví dụ, Tiểu Đoàn 1 TQLC có K.B.C 3333, nếu đơn vị này đang đi hành quân, trên bao thư sẽ ghi là K.B.C 3333/HQ hoặc K.B.C 3333 hành quân.
Việc gửi thư qua K.B.C cho người lính còn được hưởng nhiều ưu đãi từ Bưu Điện, bao gồm việc giảm cước gửi thư chỉ còn một nửa so với cước thư dân sự.
Quay lại với bài hát “Viết Từ K.B.C” của nhóm nhạc Lê Minh Bằng:
“Từ K.B.C giá lạnh rừng sâu, Anh gửi lời thăm đến em yêu dấu Qua bao ngày chúng ta xa nhau, Chắc em để phấn son nhạt màu Và buồn trong cả giấc mơ…”
Click để nghe Trang Mỹ Dung hát “Viết Từ K.B.C” trước năm 1975
Từ khu bưu chính tại những khu rừng sâu xa ở đầu chiến tuyến, khi nghỉ ngơi sau một ngày dài đánh trận, người lính gửi thư để thăm người yêu sau những ngày xa cách. Đau lòng cho người em nhỏ ở xa vẫn chờ đợi, và phấn thật nhạt màu…
Đừng buồn nhé em nếu hiểu được anh. Đây là miền rừng xanh với bụi cây vương áo lính. Khi quê nhà chúng ta trong lửa và khói, nhớ em rất nhiều nhưng không thể nào làm gì. Hãy chôn vùi và quên chữ tình.
Em ơi hãy lau lệ buồn, vì anh đang chiến đấu, đừng giận dỗi anh nhé!
Chúng ta luôn gọi tên nhau khi nhớ nhau. Chúng ta nhớ nhau mà không u sầu, và chỉ có những lời dặn dò đôi chút.
Bài hát này nói về tâm tư của người lính, dù lời ca đơn giản nhưng thể hiện đúng nỗi lòng của hàng triệu người lính thời điểm đó, vì vậy ca khúc này rất được yêu thích và được yêu cầu nhiều trên chương trình yêu cầu nhạc của đài phát thanh.
Từ K.B.C viết để gửi đến em. Riêng tặng nụ hôn yêu thương của người yêu. Khi anh trở về, hãy kể cho em nghe những câu chuyện về quân đội. Người lính xa nhà nhớ người tình. Chuyện vui trong ngày cưới của đôi ta…
Đông Kha (nhacvangbolero.com)